Montaż pompy ciepła w małych domach i na małej działce

Standardowym miejscem montażu dla pompy ciepła jest grunt, a więc fragment działki. Nie zawsze jednak da się zrealizować inwestycję w taki sposób lub z pewnych względów lepiej takiego montażu uniknąć. Szczególnym przypadkiem są małe domy, czyli takie o powierzchni mniejszej niż 120 m2 i zwykle zlokalizowane na małej działce lub nawet w zabudowie szeregowej. W takich wypadkach wybór miejsca montażu może paść niekoniecznie na grunt, ale na przykład ścianę lub dach. Podsumowujemy na co zwrócić uwagę decydując się na każde z nich i odpowiedzieć na pytanie gdzie zamontować pompę ciepła.

Gdzie zamontować pompę ciepła – rozwiązania do wyboru

Możemy wyróżnić cztery podstawowe miejsca montażu pompy ciepła: grunt, ściana, dach płaski lub dach skośny. Z punktu widzenia stopnia skomplikowania montażu, najłatwiejszy i najmniej problematyczny również w dalszej eksploatacji jest montaż wolnostojący – na gruncie. W drugiej kolejności i na podobnym poziomie trudności jest montaż naścienny oraz montaż na dachu płaskim. Najtrudniejszy sposób montażu, który wiąże się z największymi komplikacjami to montaż na dachu skośnym.

Przyjrzyjmy się, na co zwrócić uwagę, decydując się na poszczególne miejsca montażu pompy ciepła.

Montaż pompy ciepła na gruncie

Grunt to najczęstsze miejsce montażu pompy ciepła. Zazwyczaj montuje się ją na niezależnym fundamencie lub konstrukcji obok budynku. Taka konstrukcja nie powinna być związana z budynkiem, aby żadne drgania urządzenia nie zostały przeniesione do budynku.

Wolnostojąca pompa ciepła dodatkowo potrzebuje również odpowiedniej ilości miejsca przed urządzeniem, aby powietrze mogło swobodnie krążyć wokół urządzenia. Odpowiednia odległość jest również wymagana ze względu na hałas. Zgodnie z obowiązującymi przepisami poziom ciśnienia akustycznego na granicy działki w zabudowie jednorodzinnej nie może przekraczać 40 dB. W zabudowie wielorodzinnej, mieszkaniowej z usługami albo mieszkaniowej na terenach miejskich w centrach miast jest to wartość 45 dB. Konieczność spełnienia takich warunków może być problemem, który wymusi konieczność szukania innego miejsca montażu pompy ciepła. Niekoniecznie jednak musi tak być. Warto zaznaczyć przypadku pomp ciepła Panasonic o mocy nominalnej 9 kW w generacji J, poziom ciśnienia akustycznego 40 dB zostanie osiągnięty już w odległości 5 m. W urządzeniach generacji K i L do spełnienia tego warunku wystarczy już odległość 4 m. Przedstawia to poniższy rysunek.

Warto również pamiętać o możliwości skorzystania z trybu nocnego, który może obniżyć poziom hałasu o około 3 dB. Na rynku dostępne są również różnego rodzaju osłony akustyczne, które mogą wytłumić hałas generowany przez jednostkę zewnętrzną. Jeśli mimo odpowiedniego doboru urządzenia, hałas w granicy działki jest zbyt duży, należy rozważyć inne miejsce montażu. Niektórzy inwestorzy rezygnują również z montażu pompy ciepła na gruncie ze względów estetycznych.

Podsumowując, montaż wolnostojący jest najłatwiejszy do wykonania i ewentualnego serwisu, ale wiąże się z koniecznością zapewnienia odpowiednich odległości ze względu na ciągi piesze oraz hałas.

Montaż pompy ciepła na ścianie

Drugim sposobem montażu pompy ciepła, który przez wielu instalatorów wybierany jest jako podstawowy jest montaż na wspornikach na ścianie. W przypadku montażu na ścianie muszą być zachowane dokładnie te same reguły dotyczące hałasu zewnętrznego, które obowiązują jednostki wolnostojące, a więc 40 dB lub 45 dB na granicy działki. Dodatkowo w przypadku montażu ściennego dochodzi problem hałasu wewnętrznego, kluczowa staje się więc odpowiednia wibroizolacja. Należy zastosować wysokiej klasy wibroizolatory dopasowane do masy i charakteru drgań urządzenia. Dodatkowo, decydując się na montaż pompy ciepła na ścianie należy pamiętać, by była to ściana nośna.

Problemem, który może pojawić się przy montażu pompy ciepła na ścianie jest odprowadzanie skroplin. Jeżeli pod jednostką znajduje się ciąg pieszy, to nie może nastąpić jego zalodzenie. W takim wypadku stosuje się podgrzewaną tacę ociekową i przewód grzejny do rury odprowadzającej skropliny.

Warto dodać, że w przypadku pomp ciepła zamontowanych na ścianie budynku na wysokości nieprzekraczającej kilku metrów, serwisowanie nie stanowi problemu.

Podsumowując, w przypadku montażu pompy ciepła na ścianie obowiązują te same wytyczne dotyczące hałasu, co w przypadku urządzeń wolnostojących. Pojawia się jednak problem z hałasem wewnętrznym, więc należy pamiętać o odpowiedniej wibroizolacji urządzenia. Użytkownik zyskuje miejsce dla ciągów pieszych i nie musi zaburzać istniejącej architektury budynku.

Montaż pompy ciepła na dachu płaskim

Trzecia możliwość montażu pompy ciepła to montaż pompy ciepła na dachu płaskim.

Na rynku dostępnych jest wiele różnych konstrukcji wsporczych dla pomp ciepła na dachach płaskich, wśród których można wymienić wsporniki gumowe, gumowo-betonowe, obciążenia, itp. Przy montażu pompy ciepła na dachu płaskim nie ma również problemu z serwisowaniem, gdyż na dach płaski można dostać się przez właz lub drabinę. Nie ma również obaw o ześlizgnięcie. 

W tym rozwiązaniu potencjalnym problemem jest odprowadzenie skroplin. Taca ociekowa i odprowadzenie skroplin rurą z przewodem grzewczym są obowiązkowym elementem wyposażenia. Na dachu nie może gromadzić się woda, więc odprowadzenie skroplin przy montażu na dachu płaskim jest kluczowe.

Przy tym rozwiązaniu istotne jest również poprawne wykonanie przepustu, by wprowadzić do budynku instalację freonową czy elektryczną. Tworząc przepust nie można wygenerować nowych mostków termicznych. Wielu instalatorów obawia się również wiatru. Te obawy można zniwelować montując dodatkową ściankę, czy konstrukcję stalową, która jako osłona będzie blokowała napływ powietrza z tyłu jednostki. Zaletą montażu jednostki na dachu jest pozbycie się problemu hałasu. Ten zewnętrzny nie stanowi problemu, gdyż montując pompę ciepła na środku dachu dostępne są duże odległości, w których dźwięk może się wytłumić. Hałas do wewnątrz ograniczają z kolei gzymsy i ściany ogniowe, które stanowią barierę akustyczną. Ewentualny problem z drganiami przechodzącymi pionowo w dół można ograniczyć stosując dodatkowe maty wygłuszające. 

Podsumowując, przy montażu pompy ciepła na dachu płaskim należy zadbać o prawidłowe odprowadzanie skroplin i ewentualne zabezpieczenie przed hałasem do wewnątrz budynku oraz przed wiatrem. Poza tym jest to ciekawe rozwiązanie, które może bez większych problemów zastąpić montaż wolnostojący.

Montaż pompy ciepła na dachu skośnym

Tak jak już wspomniano, ostatnią i najtrudniejszą z możliwości jest montaż na dachu skośnym. Jest on problematyczny szczególnie w przypadku dużych skosów. Delikatny spad wystarczy lekko wypoziomować, a montaż nie będzie się znacząco różnił od dachu płaskiego. W przypadku dachu o spadku 30 – 45 stopni montaż pompy ciepła jest już rozwiązaniem nietypowym i potencjalnie trudnym w obsłudze i serwisowaniu. 

Decydując się na nie należy pamiętać o prawidłowym odprowadzaniu śniegu, aby nie doprowadzić do zasypania jednostki. Wymagany będzie montaż dodatkowych osłon lub konstrukcji V-kształtnych, które ułatwią rozprowadzanie śniegu na boki. Podobnie jak w przypadku dachu płaskiego istotne będzie odprowadzenie skroplin oraz przepustów. Trudniejsze będzie natomiast zadbanie o ograniczenie hałasu wewnętrznego. W przeciwieństwie do dachów płaskich, dachy skośne to zwykle konstrukcje lekkie, więc 

ich izolacja akustyczna może być niewystarczająca.Montaż pompy ciepła na dachu skośnym należy więc skonsultować z projektantem, który wykona stosowne obliczenia dotyczące przenoszenia drgań. 

Podsumowując, montaż pompy ciepła na dachu skośnym jest możliwy do wykonania, ale nie jest polecany ze względu na wady z jakimi się wiąże.